سنگهای مرجان تقلبی، بهسازی شده
به طور گسترده تا کنون از مواد مختلفی نظیر پلاستیک، شیشه، شاخ، سرامیک، کامپوزیت، مواد پلیمری و اپوکسی و پوسته های صدف رنگ شده جهت ساخت شبهه سنگ مرجان استفاده شده است. خواص سنگ لاجورد به تازگی محققان GIA دریافتند که از مواد اورگانیک استخوان طبیعی و رنگ به صورت همزمان در جهت ساخت نگین های کابوشن مرجان تولید شده است. استفاده از استخوان در جواهرات به همراه رنگ کردن آنها از زمان باستان در جواهرسازی کاربرد داشته است. احتمالا ریسه های ارزان قیمت سنگ مرجان قرمز بسیار تند را در بازار به وفور دیده اید. امروزه این گوهر را با انواع روش های رنگ دهی مانند رزین ها و نفوذ رنگ به درون حفرات آن بهسازی میکنند.
آیا سنگ مرجان چراغ دار که روشن میشود حقیقت دارد؟
امروزه سنگهایی تحت عنوان سنگ مرجان چراغ دار در ایران باب شده که لازم است ذکر کنم این نمونه ها از اندونزی غالبا می آیند و اساسا پلاستیک بوده و درون آنها نوعی باتری میگذارند که با تماس با آب یا دست روشن میشود. این نمونه ها بسیار کم ارزشند و قیمت هر عدد بیشتر از 20 هزار تومان نباید تجاوز کند!. باید بدانید که قیمت سنگ مرجان قرمز طبیعی و اعلی نسبتا بالا و گران قیمت میباشد.
روش تشخیص سنگ مرجان اصل
به عنوان یک تست تخریبی در مورد تشخیص سنگ مرجان هایی که رنگ میشوند میتوان آنها را در ظرفی حاوی استون که زیر آن پارچه نخی سفید است تست کرد. اگر رنگ پارچه نخی مقداری قرمز شد یعنی مرجان رنگ شده است. جهت تفاوت مرجان اصل با پلاستیک میتوانید آن را در هیدروکلریک اسید یا جوهرنمک بگذارید و واکنش سنگ مرجان به علت داشتن جنس کلسیوم کربناتی را به صورت حباب ها و تجزیه شدن آن را مشاهده کنید. توجه کنید این تست سنگ مرجان اصل از بین میبرد! . بنظرم برای ریسه های ارزان قیمت جهت آموزش مفید است. در روش های تخصصی گوهرشناس از میکروسکوپ، طیف سنجی مادون قرمز، اسپکتروسکوپی فوتولومینسنس و رامان، وزن مخصوص، ضریب انعکاس نوری و دیگر موارد جهت تشخیص سنگ مرجان استفاده میشود. در طیف سنجی رامان با تشخیص کاروتن به عنوان عامل رنگ قرمز در سنگ مرجان به راحتی میتوان تفاوت سنگهای مرجان بهسازی شده یا مصنوعی را از طبیعی دریافت. امروزه برخی تست هایی نظیر انداختن در شیر و.. رواج پیدا کرده که پشتوانه علمی نداشته و وقت تلف کردن هستند.
مرجان خیزرانی یا بامبو کورال
این نوع مرجان های شاخه ای از خانواده Isididae بوده و در دریاهای عمیق یافت میشوند. علت معرفی بامبو کورال ها در این مقاله این بود که امروزه آنها را بوسیله رزین رنگ کرده و به عنوان بدل مرجان قرمز روبروم کورالیوم و گاهی با رنگ نارنجی به فروش میرسانند. شکل و شمایل درخت گونه و ساخته شده از کلسیوم کربنات و راسته خراشهای روی سطح آن شبیه نوع باکیفیت مرجان قرمز است. برخی از قطعات ساخته شده از مرجان خیزرانی مربوط به 4000 سال پیش است.
انواع دیگر مرجان گوهری
سنگ مرجان آبی
Heliopora coerulia یا مرجان آبی رنگ با ترکیب بافت رشته بلورین آراگونیت خود و شاخی آلی در مناطقی از اقیانوس هند و جنوب غربی اقیانوس آرام و مناطق دیگری نظیر ژاپن و استرالیا در سدهای آبسنگی از صخره های مرجانی یافت میشود. آنها بر خلاف مرجان های درختی شکل، در حجم وسیعی در ساختار اسکلتی آراگونیتی آبی رنگ و در حفرات باریکی که پولیپ ها زندگی میکنند پوشیده شده اند. بزرگترین کلنی از مرجان آبی در جنوب غربی ژاپن یافت شده است. تاجران مرجان های آبی رنگ فقط تحت شرایط بسیار سخت گیرانه و اخذ مجوز، اجازه تجارت دارند.
سنگ مرجان سیاه
Antipatharian یا مرجان سیاه رنگ بیشتر با ساختار اسکلتی درختی با رنگ شبق سیاه مانند خود و پوشیده از پولیپ های زنده و سطحی براق معروف اند. ارتفاع آنها میتواند از 10 cm تا 3 m باشد. آنها تقریبا در هر منطقه آب های عمیق (بخصوص عمق 30 متری) دریاها وجود دارند. برخلاف نام آنها، مرجان های سیاه به ندرت سیاه هستند و اغلب بسته به نوعشان قهوه ای، قرمز، سبز، زرد و یا سفید هستند.